Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 9 grudnia 2021 r.

Od kilku dni mówi się o przełomowym wyroku Sądu Najwyższego. 

 

W składzie 3 sędziów orzeczono dnia 9 grudnia 2021r., (sygn akt III CZP 16/21): 

 

Czy ważne i dopuszczalne jest zastrzeżenie na podstawie art. 483 § 1 k.c. kary umownej w postaci określonego procentu wynagrodzenia umownego za każdy dzień zwłoki bez określenia końcowego terminu naliczenia kary umownej ani jej kwoty maksymalnej?

 

 

 

Co istotne, zmienił się uplasowany dotąd pogląd:

Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 22 października 2015 r., sygn. akt IV CSK 687/14, wskazał: „Nieokreślenie w umowie końcowego terminu naliczania kar umownych ani ich kwoty maksymalnej prowadzi do obciążenia zobowiązanego tym świadczeniem w nieokreślonym czasie, a więc w istocie tworzy zobowiązanie wieczne, niekończące się. Takie ukształtowanie zobowiązania zapłaty kary umownej nie spełnia należącego do jego istoty wynikającego z art. 483 § 1 Kodeksu cywilnego wymagania określenia sumy pieniężnej podlegającej zapłacie w związku z niewykonaniem lub nienależytym wykonaniem zobowiązania niepieniężnego. Wymóg ten jest spełniony, gdy strony z góry określają wysokość kary umownej albo gdy w treści umowy wskazują podstawy do definitywnego określenia jej wysokości” (tak też wyrok Sądu Najwyższego z dnia 28 czerwca 2017 r., sygn. akt IV CSK 511/16). Z kolei w wyroku z dnia 2 czerwca 2016 r., sygn. akt I CSK 506/15, Sąd Najwyższy podkreślił: „Z treści art. 483 § 1 dopuszczającego zastrzeżenie kary umownej w «określonej sumie» wynika nakaz wyrażenia jej kwotowo w chwili zastrzegania. Nie rodzi to jednak obowiązku podania konkretnej sumy pieniężnej stanowiącej karę umowną. Strony mogą bowiem określić karę pośrednio przez wskazanie podstawy jej naliczenia w sposób pozwalający uznać jej ustalenie za dokonane i zamknięte. Zastrzeżenie w przedmiotowej umowie kary umownej przez wskazanie jako jej podstawy wartości bilansowej Spółki określa ją definitywnie bez potrzeby podejmowania jakichkolwiek czynności dla jej sprecyzowania przez strony lub rozstrzygający sprawę sąd”.